Pompy wtryskowe Tatra 815, Tatra T-158 8P6R44, Tatra 163 Motorpal Bosch
Pompy wtryskowe w silnikach Tatra są głównie produkowane przez firmę Motorpal. Bardzo rzadko można spotkać pompy wyprodukowane przez firmę Bosch. W modelach najnowszych są zastosowane silniki np. Paccar MX-13 z układem Common Rail.
Zastosowane pompy są typu PV-A z regulatorem RV i posiadają zazwyczaj 8, 10 lub 12 sekcji tłoczących. Na cały zespół, oprócz regulatora i pompy, składają się jeszcze; przyśpieszacz kąta wtrysku, pompka zasilająca i urządzenie rozruchowe mocowane w przedniej części listwy pompy wtryskowej.
Budowa pomp Motorpal wielkości A jest bardzo solidna, a nawet kilkudziesięcioletnie korpusy są bezawaryjne.
Usterki powstające w zespole kompletnej pompy wtryskowej to:
- Zużycie eksploatacyjne sekcji tłoczących i zaworków odcinających – krawędzi sterującej
- Zużycie eksploatacyjne sekcji, lub wskutek niewłaściwego smarowania części prowadzącej
- Uszkodzone łożyska wałka głównego
- Uszkodzony wałek główny i popychacze sekcji tłoczących
- Niewłaściwa praca pompki zasilającej
- Uszkodzony przyspieszać kata wtrysku
- Luzy na ciężarkach regulatora i niewłaściwa praca regulatora
- Luzy i wycieki oleju z dźwigni przyśpieszenia
Przyczyny usterek
-
Zużycie eksploatacyjne sekcji tłoczących i zaworków odcinających – krawędzi sterującej.
Jest to jedna z najczęstszych usterek pomp wtryskowych. Powstaje zazwyczaj wskutek długotrwałej eksploatacji, lub z przyczyny niewłaściwego paliwa (zanieczyszczonego chemicznie, lub cząstkami stałymi). Podczas naprawy należy wymienić sekcje tłoczące w komplecie, oraz zaworki, które ściśle współpracują ze sobą. W procesie naprawy i regulacji koniecznością jest stopniowanie (kątowanie) aby każda sekcja rozpoczynała pracę w tym samym czasie względem poprzedniej. Czyli w przypadku pełnego obrotu wałka 360°, 12-to sekcyjna pompa musi mieć rozkład początku dawkowania paliwa co 30° (360 :12 = 30). Takie czynności wykonuje się wymianą podkładek pestkowych pomiędzy tłokiem sekcji, a popychaczem na odpowiedni wymiar. Dopiero po tej czynności pompa przechodzi do kolejnych etapów regulacji.
Przeczytaj – Regeneracja Turbosprężarek, pomp i wtryskiwaczy Deutz, Volvo, Zetor i inne
-
Zużycie eksploatacyjne sekcji, lub wskutek niewłaściwego smarowania części prowadzącej.
Usterkę usuwamy w podobny sposób, jak powyżej, chociaż, jeśli skazy powstały tylko na wskutek niewłaściwego oleju smarującego, lub jego braku, to zaworki tłoczące mogą być sprawne.
Aby ustrzec się takim błędom, należy kontrolować stan i jakość oleju w pompie (ze smarowaniem własnym), oraz dbać o przeglądy olejowe w przypadku smarowania centralnego, zespolonego z układem silnika.
-
Uszkodzone łożyska wałka głównego.
Przyczyną w tej sytuacji jest zazwyczaj czas i przebieg, czyli eksploatacja. Jednak innym czynnikiem może być niewłaściwe smarowanie, jak w punkcie 3. Przeważnie usterki związane z zatarciem sekcji tłoczących są powiązane z wymianą łożysk wałka.
-
Uszkodzony wałek główny i popychacze sekcji tłoczących.
Jest to kolejna usterka, która oprócz długiej eksploatacji, powstaje także wskutek niewłaściwego smarowania komory wałka. Defekt widać podczas wstępnej weryfikacji na krzywkach wałka i rolkach popychaczy – uszkodzona powierzchnia współpracująca, na kilku lub jednym z wykorbień. Kolejne błędy, to luzy rolek w popychaczach.
-
Niewłaściwa praca pompki zasilającej.
Jest to jedna z najczęstszych awarii w pompach wtryskowych. Pompa zasilająca jest najczęściej zamocowana na korpusie pompy i napędza ją wałek krzywkowy. Jest ona odpowiedzialna za dostarczenie paliwa do komory niskiego ciśnienia, skąd zasilane są sekcje tłoczące.
Pompa jest bezpośrednio narażona na zanieczyszczenia, ponieważ filtr stosuje się na stronie ciśnieniowej. Bardzo często uszkodzeniu ulega tłok przenoszący ruch od strony wałka pompy wtr., zaworki tłoczące, sprężyny zaworków, lub sprężyna główna.
-
Uszkodzony przyspieszać kąta wtrysku.
To urządzenie w pompie Motorpal, montowane w Tatrach jest zespolone z wałkiem krzywkowym i znajduje się pomiędzy pompą, a zamocowaniem do silnika. Jest to typowy mechaniczny przyspieszać odśrodkowy, który dokonuje przyspieszenia względem prędkości obrotowe silnika.
Należy do jednych z bardziej trwałych elementów układu zasilania. Awarii ulega najczęściej poprzez zaniedbanie i brak wymiany oleju – który należy wymieniać zgodnie z instrukcją, lub co kilka wymian oleju silnikowego. Warto jednak przy każdym przeglądzie sprawdzać, czy w przestawiaczu znajduje się olej, aby w przypadku wycieku zareagować wcześniej.
-
Luzy na ciężarkach regulatora i niewłaściwa praca regulatora
Regulatory Motorpal są bardzo wytrzymałe, a większość awarii powstaje wskutek zaniedbania w smarowaniu. Po za tym należy pamiętać, że praca regulatora jest ściśle powiązana ze stanem sekcji tłoczący, wtryskiwaczy, popychaczy, czy przestawiacza kata wtrysku.
-
Luzy i wycieki oleju z dźwigni przyśpieszenia
Ta usterka powstaje dość często w Tatrach, a także w innych pompach Motorpala, np. w Liazach, czy Zetorach. W zależności od rodzaju budowy regulatora, wymianie podlegają: o-ringi uszczelniające, piasty, oraz wałek dźwigni. Usterki mogą się wydawać proste, jednak proponowałbym, aby naprawę dokonywał mechanik pomp wtryskowych. W sytuacji awaryjnej można się posiłkować uszczelnieniem na silniku, jednak w przypadku wymiany wałka dźwigni, pompa musi być wyregulowana zgodnie z normami, na stole probierczym.
Zastosowanie pomp wtryskowych do Tatry 815 – silniku T-3A
Pompa wtryskowa firmy Motorpal, schemat:
- Regulator obrotów
- Urządzenie dawki rozruchowej
- Łącznik z silnikiem – sprzęgło
- Przestawiacz kąta wtrysku (przyśpieszacz)
- Pompka zasilająca
Pompy wtryskowe Tatra-Modele aut ciężarowych na przełomie wielu lat:
Tatra 158 Phoenix, T-158 8P6R44, T-158 8P6R44, PACCAR MX-13, 163, 165, 805, 810, 813, 815, 815-7, 816
Modele historyczne:
Tata TL 4, 13, 22, 23, 25, 27, 43, 82, 85, 92, 111, 114, 128, 138, 141, 147, 148, 157
Tatra T815
Silnik:
- T3A-928-30
- T3A-929-11, 13, 15
- T3A-930-30, 53
Kombajn ŽM 330
Silnik:
- T 924 A 1, 5, 8, 9, 52, 54, 91
RZ-7M maszyna rolnicza, opryskiwacz AD 350; TS Martin
D-032, D-031,D-031a, D-031K, PPS Detva
Silnik:
- T 924 A 3, 31
DK 220 Skoda Dýšlin
Silnik
- T 924 A 2
SB 20, DK 260 Škoda Dýšlina
Silnik:
- T 924 A 4, 6
SD 100, SD 100.2 Dźwig ČKD
Silnik:
- T 924 A 7, 71
MK 924
Silnik:
- T 924
Elektrocentrala 30kW
Silnik:
- T 924 A
T138
Silnik:
- T 926 10, 12, 19
Ikarus 55 autobus
Silnik:
- T 928-12, 10, 19, 91
T 138, S1, S3 export
Silnik:
- T 928-11, 12, 20
HAKO-MNO
Silnik:
- T 928-3, 14
DIKO
Silnik:
- T 928-6
T 138 cysterna
Silnik:
- T-928-13
T 180
Silnik: T928-2, T 138
Silnik:
- T 928-11
Elektrocentrála 60kVA, generátor
Silnik:
- T 928-62
- T 928-51
T 138-VNM, MNO
Silnik:
- T 928-17, 18
T148, L, S1,S3, S1m
Silnik:
- T2-928-1, 19, 19E
T 200, Stavostroj
Silnik:
- T 2-928-2, 2E
T 148
Silnik:
- T 2-928-6, 6E
T 815, DH 411 Uničov
Silnik:
- T 3-928-34
T 815 kompresor PDK 12 Škoda Dýšina
Silniki:
- T 3-928-31
T 815
Silnik:
- T 3-928-11, 30, 32
T 815
Silnik:
- T 3-929-16, 17, 34
T 815
Silnik:
- T 3-929-13, 15
T 815, S3, S1 agro
Silnik:
- T 3-929-20, 11, 31, 32, 14, 30
T 815 ARKTIK SSSR
Silnik:
- T 3-929-13, 15
Wozidło T 111
Silnik:
- T 111
T 111 cysterna
Silnik:
- T 111
T141 , T 111 A 5
Silnik:
- T 141
- T 111 A5
T 111
Silnik:
- T 111 A
T 111 A 3 kompresor
Silnik:
- T 111 A3