Regeneracja zabytkowych pomp wtryskowych Tatra, Praga, SKOT, Motorpal

Demontaż pestki regulacji kątowania

Regeneracja zabytkowych pomp wtryskowych Tatra, Praga, SKOT, Motorpal

Weryfikacja pompy motorpal
Pompa Motorpal podczas weryfikacji

Układy wtryskowe w silnikach Tatra są czeskiej firmy Motorpal. W nowszych modelach Tatry można spotkać pompy wyprodukowane przez firmę Bosch.

Pompy firmy Motorpal możemy także spotkać w innych czeskich markach jak: Praga, Liaz, SKOT (OT-64), Avia, Zetor, Skoda (ciężarowa), Slavia. Układy wtryskowe Motorpal także zostały zastosowane markach zachodnich jak Deutz, albo wschodnich Białoruś, MTZ, GAZ (Gazela), a także w silnikach polskich, np.: FSC Lublin, Ursus. Pompa Motorpal typu 4M była proponowana do prototypowego silnika DX 2000, FSO Diesel. Takie informacje zanotowano w protokołach badawczych Politechniki Rzeszowskiej w 1985 roku, przy modelu silnika DX-03 2000.

Wracając do Tatry, są tam stosowane pompy są typu PV z regulatorem RV i RN. Posiadają zazwyczaj 8, 10 lub 12 sekcji tłoczących. Na cały zespół, oprócz regulatora i pompy, składają się jeszcze; przyśpieszacz kąta wtrysku, pompka zasilająca i urządzenie rozruchowe mocowane w przedniej części listwy pompy wtryskowej.

Ciekawą jednostką silnikową jest ośmiocylindrowy silnik Tatry, T928-14, który był montowany mi. W pojazdach militarnych SKOT (OT-64). Jest to ośmiocylindrowy silnik w układzie V, chłodzony powietrzem. W układzie zastosowano rzędową pompę Motorpal o oznaczeniu PV8R9P910e15.. (wersje modernizacyjne 1503, ..4, …5, …15, …37) . W zależności od dokładnego zastosowania silnika w charakterystyce pomp są zawarte inne dawkowania i wykresy regulatora obrotów. W silniku jest zastosowana końcówka wtryskiwacza (rozpylacz) wielootworkowy o kącie rozpylenia 140° (przykładowe rozpylacze DOP140S530, DOP140S530-79). Ciśnienie wtrysku jest 170 lub 175 bar. Ustawienie kąta wtrysku w silniku to 26° przed GMP z tolerancją na +2°.

Regeneracja zabytkowych pomp wtryskowych Tatra, Praga, SKOT, MotorpalZespół pompy wtryskowej posiada trzy tabliczki znamionowe. Jedna jest na korpusie pompy, poniżej króćców i zaczyna się numerami PV, kolejna znajduje się na korpusie pompki zasilającej, a trzecia na korpusie regulatora obrotów z oznaczeniem początkowym RV i RN.

Rozpatrując wojskowy pojazd SKOT, możemy zauważyć że takie same silniki T928, w różnych konfiguracjach były stosowane w innych maszynach. Często się zdarza, że użytkownicy sprzętu wojskowego wstawiają silnik lub pompę wtryskową z maszyny, do SKOT-a i zaczyna się problem z równomiernym prowadzeniem pojazdu. Pomimo że pompa może posiadać taki sam numer główny w pojeździe wojskowym, jak i leśnym, czy rolniczym (przykładowo PV8R9P910e) to różnią się numery regulatora.

Dlatego ważnym oznaczeniem jest tabliczka w tylnej części, na pokrywie regulatora. W większości silników Tatra, znajduje się regulator wielozakresowy, a w przypadku SKOT-a jest tam regulator dwuzakresowy.

W oznaczeniach możemy to rozpoznać:

  • RV7R275/1000 – gdzie druga litera „V” oznacza regulator wielozakresowy
  • RN7R275/1000 – gdzie druga litera „N” oznacza regulator dwuzakresowy – stosowany w SKOT

Najprostsze wytłumaczenie działania regulatorów to:

Wielozakresowy – stosowany w ciągnikach rolniczych, maszynach i pojazdach specjalnych – regulator ma dopasować ilość dawkowanego paliwa do obciążenia silnika, utrzymując cały czas stabilne obroty.

Dwuzakresowy – regulator odpowiada tylko za regulację biegu jałowego i maksymalnych obrotów silnika. W całym zakresie wyznacznikiem obrotów jest położenie dźwigni gazu – czyli zastosowanie znajdziemy w autach i w pojeździe SKOT.